Mng – Crs Soğutma Projesi
Hava Soğutmalı ve Su Soğutmalı Chiller
Chiller Nedir?
Chiller en basit tanımı ile tesisatta devir daim edilen
suyun soğutulmasını sağlayan yüksek kapasiteli soğutma sistemidir.
Öncelikle chillerin çalışma prensibi bildiğimiz soğutma çevriminden farklı değildir Diğer soğutma sistemlerinden farkı soğutulan maddenin su olmasıdır Kullanım alanlarına göre farklı tiplerde olmaktadırlar.
Yüksek Yapılarda Sıhhi Tesisat
1- Soğuk ve sıcak kullanma suyu sistemleri arasında basınç dengelenmelidir. Aksi halde bataryalarda önemli basınç farklılıkları oluşur ve her iki sistem arasında çapraz akışa veya sıcak su ile soğuk suyun birbirine karışmasına neden olabilir.
2- Yüksek yapılarda montaj malzemeleri önem taşır. Destek ve tespit sistemleri her türlü genleşme , titreşim vs. gibi dinamik ve büyük yükseklik nedeniyle oluşan statik yükleri karşılayacak kapasitede olmalıdır. Örneğin 100 m uzunlukta su dolu 6 ” çapında bir boru, yaklaşık 3,5 ton ağırlıktadır. Dübeller, kelepçeler vs. buna göre seçilmelidir.
3- Borulardaki hızlar 2 m/s’nin altında olmaldır. Borulardaki hızlar 3m/s değerini geçerse aşırı ses oluşur.
4- Basıncın fazla olması borulardaki hızın artmasına neden olur. Sonuçta ses , işletme problemleri, bakım ve tamir giderleri artar. Aşırı basınç ve hızın
doğurduğu sorunlar :
* Ses ,
* Aşırı su sarfiyatı ,
* Vana yataklarında arıza ,
* Aşırı basınçlı suyun çarpma etkisi ile kullanımda yarattığı rahatsızlık,
* Sistem ve ekipmanlarda ömür azalması ,
* Borularda aşırı aşınma ,
* Su darbesi riski, bunun yarattığı tahribat ,
* Yüksek basınca dayanıklı ekipmanının yüksek maliyeti .
* Proje hesaplarında kullanılacak akma basıncı değeri armatür imalatçısından alınmalıdır.
Klimada Hangi Faktör Önemlidir ?
Isıtma
Soğutma
Havalandırma
Isıtma , soğutma ve havalandırma fonksiyonlarının çok iyi olması , toplam konforu belirler. Bu nedenle her üç fonksiyonu da en iyi şekilde sağlamak zorundadır ve bu koşuldaki ekonomiden bahsedilebilir. Sıcak hava üfleyerek ısıtma yapmak , konfor ve enerji açısından kötü bir fikirdir. Isıtma ihtiyacı her zaman statik ısıtma (radyatör) vb. ile yapılmalıdır. Daha konforlu ve daha ekonomik işletme sağlanır.
a-) Havalandırma ihtiyacı için gerekli hava (veya taze hava iç karışımı) :
- Tavandan üflenmeli,
- Üfleme havası sıcaklığı (yaz-kış )oda sıcaklığının altında olmalıdır.
b-) Karışım havalı sistemlerde statik ısıtma yapılması halinde (VAV ve hava kanallı split sistemler ) , ofis ve konutlarda taze hava dönüş havası
karışımını genellikle hiç ısıtmadan tavan seviyesinden üflemek genellikle yeterlidir ve ısıtma mevsimindeki en ekonomik ısı geri kazanımı sağlar.
c-) Isıtma merkezinden yaşam mahallerine sıcak suyu pompalamak için harcanan elektrik enerjisi; ısıtma merkezindeki bir klima santralından aynı yaşam mahaline sıcak hava göndermek için gerekli elektrik enerjisinden çok daha düşüktür.
d-) Aynı hacim içindeki statik ısıtıcılar (radyatör vb.) elektrik tüketmez. Oysa bunların yerine fanlı tip ısıtıcılar kullanıldığında serpantinde ısınan havayı odaya aktarmak için sürekli elektrik tüketilir.
e-) Statik ısıtıcılar , cam altına monte edildiğinde daha yaygın oldukları için için daha homojen ısıtma yaparlar. Ancak fanlı ısıtıcılarda fabrika , depo vb. büyük hacimler için daha uygundur.
f -) Statik ısıtıcılarda mekanik aksam (fan ,motor vb.) olmadığı için :
Sessizdir.
Servis , bakım gerekmez.
Yedek parça (fan -motor, hava filtresi vb.)ihtiyacı oluşmaz.
g-) Statik ısıtıcılar kullanıldığında filtre temizliği vb. nedenlerle yaşam mahallerine teknisyenlerin girmesi ihtiyacı oluşmaz.
Kullanma Sıcak Suyu Tesisatında Ekonomi
Su ısıtma önemli bir enerji tüketim kalemidir. Kullanma suyu ısıtma sistemi yıl boyunca genellikle sürekli çalışır ve sürekli enerji tüketir. Kullanma sıcak su tüketiminin azalması aynı zamanda ısıtma enerjisinden tasarruf anlamına da gelir.
Sıcak su tesisatındaki verimsizlikler;
* Kazanlardan (seçilen kazan tipi ve yıllık kullanma verimi ),
* Boylerden ,
* Dağıtım ve sirkülasyon boru tesisatından,
* Boylerdeki su sıcaklığının yüksek seçilmesinden ,
* Hidrofor sisteminin basıncının yüksek seçilmesinden ,
* Musluk ve batarya tiplerinden kaynaklanabilir.
a -) Konutlarda sıcak su ısıtması için gerekli ısı , yıllık ısıtma ihtiyacının % 10 ile % 20 ‘si arasında bir oran oluşturur. Binalarda ısı yalıtımı, otomasyon vb. önlemlerle , ısı kayıpları ve bina ısıtma ihtiyacı azaltılınca kullanma sıcak suyunun yıllık enerji ihtiyacı içindeki payı(oranı)daha yükselmiştir. Önlem alınmazsa bazı binalarda iki katından daha yüksek bir orana ulaşır.
b -) Büyük ticari binalarda kullanma kullanma sıcak suyunu ısıtmak için gerekli ısı, yıllık enerji tüketimin %4 ‘ü mertebelerinde olabilir.
c -) Otellerde ise bu değer, yıllık ısıtma ihtiyacının % 20-35’i (ısı yalıtımı ve coğrafi bölgelere göre değişken ) oranındadır.
